Fakty i mity na temat raka piersi

Wiele kobiet nie odbywa regularnych badań profilaktycznych pozwalających wcześnie wykryć nowotwór piersi. Wynika to między innymi z faktu, że wiele z nas bagatelizuje kwestię bezobjawowości wczesnych stadiów raka. Według naszego raportu „Kobiece sprawy”, prawie połowa Polek, twierdzi, że skoro nic ich nie boli, to nie ma potrzeby wykonywania badań profilaktycznych. Poza przekonaniem, że brak bólu oznacza brak choroby, w naszym społeczeństwie krąży wiele innych nieprawdziwych przekonań dotyczących raka piersi.

Z naszego raportu wynika, że niemal jedna czwarta Polek chodzi na USG rzadziej niż raz na 2-3 lata. Co trzecia z ankietowanych jako powód podaje kwestie finansowe – na wizyty w ramach NFZ są długie kolejki, a na prywatne ich nie stać. Co ósma badana kobieta przyznaje, że profilaktyka miejsc intymnych powoduje dyskomfort, bo wstydzi się rozebrać przed lekarzem. Co siódma boi się wyniku badania i diagnozy. Dlatego wiele z nas poszukuje informacji i podejmuje się samodiagnozy za pośrednictwem Internetu. To niestety nie zawsze przynosi pożądane efekty. Przede wszystkim dlatego, ze wiele dostępnych tam informacji jest nieprawdziwych. W rezultacie w opinii publicznej pojawiają się coraz to nowe teorie dotyczące nowotworów, z których jedynie część jest prawdziwa.

Narastające mity

Chociaż nasza wiedza na temat raka piersi rośnie, wciąż istnieje wiele mitów, które mogą prowadzić do nieporozumień i opóźnień w jego diagnozie i leczeniu. Jednym z najbardziej z popularnych jest przekonanie, że guz w piersi zawsze oznacza raka. Nic bardziej mylnego. W rzeczywistości wiele guzków to zmiany łagodne, takie jak torbiele czy gruczolaki. Warto też, abyśmy pamiętały, że rak piersi może objawiać się na różne sposoby i nie zawsze jest wyczuwalny podczas samobadania. Zmiany w kształcie lub wielkości piersi, zmiany na skórze, wydzielina z sutka czy ból piersi to objawy, na które powinnyśmy zwracać szczególną uwagę. Każdy niepokojący objaw powinien z kolei być skonsultowany z lekarzem.
Kolejny błędny pogląd to przekonanie, że jeśli w rodzinie nie było przypadków raka piersi, to nas ta choroba nie dotyczy. Pamiętajmy, że genetyka to tylko jeden z wielu czynników ryzyka. Innym mitem jest to, że w przypadku walki z rakiem, traktujemy mastektomię, jako jedyną skuteczną metodę leczenia. W rzeczywistości wiele przypadków można leczyć za pomocą innych terapii – takich jak chemio- czy radioterapia, które nie wymagają usunięcia piersi. Mastektomia jest jedną z wielu opcji leczenia, zależną od indywidualnych okoliczności pacjentki.
Internet jest pełen sprzecznych informacji na temat raka piersi, dlatego powinnyśmy pamiętać, aby ograniczać czas spędzany na przeglądaniu takich treści. Zwłaszcza jeśli powodują one w nas nadmiar stresu czy też lęku. Według, Kamili Kozioł, psycholożki, certyfikowanego coacha i autorki książek, badania psychologiczne pokazują, że ludzki mózg ma tendencję do utwierdzania się w przekonaniu, że jest źle, przez co mimowolnie czytamy strony, które umacniają nas w niepokoju, a unikamy tych, które dają nadzieję na wyleczenie. Jest to szczególnie niebezpieczne zjawisko, w przypadku gdy podejrzewamy wystąpienie zmian nowotworowych. Nadmiar informacji, w szczególności tych niezweryfikowanych, może nas przytłoczyć i wprowadzić wiele niepewności. Dlatego zawsze konsultujmy swoje obawy z lekarzem. Warto także rozważyć konsultację z psychologiem lub psychoonkologiem, który pomoże przepracować emocje i udzieli wsparcia.

Weryfikacja to klucz

W obliczu natłoku dostępnych źródeł informacji na temat nowotworów, sprawdzenie wiarygodności danego źródła ma fundamentalne znaczenie. Szczególnie ważne jest to dla tych osób, które podejrzewają u siebie zmiany nowotworowe, a jeszcze nie miały okazji skonsultować się ze specjalistą.
Jak podkreśla Kamila Kozioł, należy pamiętać, aby pozyskać sprawdzone i wiarygodne materiały na temat nowotworów, musimy korzystać z zaufanych źródeł, takich jak badania naukowe, strony internetowe organizacji zdrowotnych, np. Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, czy też rozmowy z lekarzem. Serwisy społecznościowe i strony internetowe mogą zawierać fałszywe lub zbyt ogólne informacje i nie powinny być naszym źródłem wiedzy w zakresie onkologii.

Badanie zostało zrealizowane na zlecenie Santander Consumer Banku – banku od kredytów metodą telefonicznych standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CATI), przeprowadzonych przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych (IBRiS) w styczniu 2024 r. W badaniu wzięły udział kobiety w wieku 18-35 lat z Polski. Próba n = 1000.