ABC przepisów antysmogowych

Zanieczyszczone powietrze obniża komfort życia i wpływa na stan zdrowia oraz samopoczucie. To realne, choć najczęściej niewidzialne, zagrożenie. Powinniśmy zrobić wszystko, by je wyeliminować. Zwłaszcza, że doskonale znamy przyczynę i wiemy, jak się z nią uporać. Za dużą część smogu odpowiadają stare piece, które są zasilane paliwami stałymi – węglem kamiennym i brunatnym oraz drewnem.

Większość sejmików wojewódzkich przyjęła już tzw. uchwały antysmogowe, w których określiły zasady wymiany kotłów oraz stosowania konkretnych paliw. Obecnie takie regulacje obowiązują już w 14 województwach. Przepisy zawarte w uchwałach precyzyjnie określają, jakie typy kotłów są aktualnie dozwolone i do kiedy należy je wymienić na modele bardziej przyjazne środowisku. Podobne regulacje dotyczą rodzajów paliw – w uchwałach określa się dozwolone typy paliw oraz parametry jakościowe, jakimi powinny się cechować.

Uchwały zostały przyjęte na podstawie ustawy Prawo ochrony środowiska z 2001 roku. Mogą nakładać na mieszkańców danego województwa obowiązki związane z użytkowaniem i montowaniem instalacji grzewczych. Sejmik ma więc prawo wprowadzić zakazy i ograniczenia, które dotyczą urządzeń grzewczych i paliw.

W uchwałach antysmogowych określono między innymi:

·         od kiedy i na jakim obszarze występują ograniczenia i zakazy,
·         rodzaje dozwolonych instalacji,
·         typy paliw, których można używać,
·         parametry jakościowe, jakie powinny spełniać paliwa.

Na przykład w województwie małopolskim obowiązuje zakaz stosowania mułów i flotów oraz mieszanek z ich udziałem. A od 1 stycznia 2023 r. będzie można używać kotłów co najmniej trzeciej klasy oraz urządzeń, które spełniają wymagania ekoprojektu.
Uchwały szczegółowo określają:

·         w jakim zakresie można stosować węgiel kamienny o uziarnieniu 0-3 mm, a także muły i floty,
·         czy dopuszczalne jest stosowanie węgla brunatnego,
·         jaka powinna być wilgotność biomasy,
·         do kiedy można użytkować kotły danej klasy.

W podejściach poszczególnych sejmików można wychwycić spore różnice. Niektóre, jak w województwie lubuskim, nie zdecydowały się wprowadzić żadnych ograniczeń dotyczących paliw. W innych, choćby kujawsko-pomorskim, reguły są precyzyjne – na przykład nie można stosować paliw sypkich, w których udział węgla kamiennego o uziarnieniu mniejszym niż 3 mm jest większy niż 15%.

Niektóre sejmiki chcą docelowo zakazać stosowania paliw stałych, inne będą dopuszczać jedynie kotły najwyższej, piątej klasy. W niektórych miejscach zdecydowano się także na przygotowanie reguł dostosowanych do specyfik różnych obszarów. I tak w województwie dolnośląskim obowiązują odrębne uchwały dla miasta Wrocław i dla miejscowości uzdrowiskowych.

Nie sposób przytoczyć wszystkich zasad w krótkim artykule, dlatego polecamy zestawienie uchwał antysmogowych, przygotowane przez Polski Alarm Smogowy. To praktyczny przewodnik, w którym zebrano informacje na temat najważniejszych regulacji z całej Polski.

Uchwały antysmogowe określają terminy i ograniczenia dotyczące kotłów oraz paliw. Na ich podstawie można planować konkretne inwestycje we własnym domu. Jeśli wiemy do kiedy musimy wymienić piec i od kiedy stosowany przez nad opał będzie zakazany, możemy rozłożyć w czasie kolejne działania.

Przepisy warto sprawdzić także z innego powodu. Może się bowiem okazać, że już obowiązują reguły, o których nie wiemy. Obecnie np. w mazowieckim nie można używać węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu 0-3 mm. Ale już w sąsiednim w województwie łódzkim taki węgiel jest dopuszczony, o ile jego udział masowy jest mniejszy od 15%. Od tej reguły jest dodatkowo wyjątek – przy wartości opałowej na poziomie co najmniej 24 MJ/kg i zawartości popiołu mniejszej niż 12% tego rodzaju węgiel kamienny jest dozwolony.

Tłumaczenie się nieznajomością przepisów nie uchroni nas przed konsekwencjami. Za naruszenie uchwały antysmogowej grozi mandat karny, a jeśli sprawa trafi do sądu – grzywna. Funkcjonariusze policji i strażnicy miejscy coraz częściej są wyposażeni w urządzenia do analizy składu dymu i popiołu, więc niczego przed nimi nie ukryjemy.

Zasady umieszczone w uchwałach mogą się wydawać skomplikowane. Ale wystarczy wyciągnąć z nich dwie informacje – jaki kocioł należy zainstalować i jakie paliwo stosować. Następnie można myśleć o zdobyciu środków na potrzebne inwestycje.

Bardzo interesującym rozwiązaniem w tym zakresie jest kredyt gotówkowy Czyste Powietrze, dostępny w Santander Consumer Banku. Jest on dostępny w ramach ścieżki bankowej rządowego programu Czyste Powietrze.

Jak to działa? Bank przyznaje kredyt na wymianę źródła ciepła lub termomodernizację domu jednorodzinnego. A następnie w imieniu Klienta wypełnia wniosek o dotację i wysyła go do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Zanim nastąpi wypłata dotacji, Klient realizuje przedsięwzięcie. Zebrane faktury, przedkłada w WFOŚiGW celem udokumentowania przeprowadzonych prac zgodnych z Programem i na tej podstawie WFOŚiGW wypłaca dotację. Kwota dotacji zostaje przeznaczona na częściową spłatę kapitału kredytu. Proste i bardzo korzystne rozwiązanie.

W ramach programu Czyste Powietrze można otrzymać łącznie aż 37 000 zł! To naprawdę pokaźne środki, dzięki którym dostosowanie domu do wymogów lokalnej uchwały antysmogowej będzie dużo szybsze i łatwiejsze.