Co to jest BIK? Wszystko, co musisz wiedzieć o Biurze Informacji Kredytowej

Wbrew informacjom, na które czasem możemy trafić, Biuro Informacji Kredytowej (BIK) nie jest kolejnym rejestrem dłużników. Gromadzi ono bowiem także dane korzystne dla osób zaciągających zobowiązania.

Czym jest BIK i jakie informacje zbiera oraz udostępnia? Kto może znaleźć się w jego bazach? Jak zgromadzone w BIK-u dane wpływają na decyzję o przyznaniu kredytu lub pożyczki? Informacje na ten temat znajdziesz w poniższym w artykule.

BIK jako spółka

Biuro Informacji Kredytowej S.A. to podmiot powołany do życia w 1997 r. przez Związek Banków Polskich i banki prywatne, na podstawie art. 105 ust. 4 Ustawy Prawo Bankowe. Obecnie należy ono do Grupy BIK stanowiącej główne źródło informacji kredytowej i gospodarczej w Polsce. W skład Grupy BIK wchodzą także Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A. oraz Digital Fingerprints S.A.

Czym jest w praktyce Biuro Informacji Kredytowej?

BIK jest ogólnopolskim rejestrem informacji dotyczących wszystkich spłacanych zobowiązań finansowych – zarówno tych spłacanych terminowo jak i opóźnionych (a więc zadłużenia) względem banków, SKOK-ów i współpracujących z BIK-iem instytucji pozabankowych. Znajdują się w nim dane na temat spłaty zobowiązań podmiotów gospodarczych i osób fizycznych. Wbrew obiegowej opinii BIK gromadzi nie tylko negatywne, ale także pozytywne informacje kredytowe - stanowią one obecnie aż 90% wpisów! Informacje przetwarzane w BIK-u dotyczą m.in. kredytów na zakup towarów, usług i papierów wartościowych, kredytów niecelowych i studenckich, kredytów mieszkaniowych i pracowniczych, a także kredytów odnawialnych, kart detalicznych, kart kredytowych, kart debetowych oraz limitu debetowego w ROR-ze, a także kredytów przez nas poręczonych.

Jakie instytucje przekazują dane do BIK-u i jak odbywa się ten proces?

Dane do BIK-u przekazują wszystkie banki, a także większość firm pożyczkowych oraz instytucji pozabankowych działających w Polsce. Jak wygląda to w praktyce? Gdy ubiegamy się o kredyt lub pożyczkę i złożymy wniosek w tej sprawie w odpowiedniej instytucji (jak np. bank), wysyła ona wówczas zapytanie do BIK-u o naszą historię kredytową. Na tej podstawie BIK dostarcza raport kredytowy. Jeśli znajdujące się w nim informacje są korzystne, wybrana przez nas instytucja udzieli nam pożyczki lub kredytu.

Bank, SKOK lub inna instytucja pożyczkowa odnotowuje wszystkie nasze wpłaty i przesyła do BIK-u informacje, że terminowo (lub nie) spłacamy kredyt lub pożyczkę. W ten sposób budujemy swoją historię kredytową. Pozwala ona na otrzymanie w przyszłości nie tylko zdolności kredytowej, lecz również lepszych warunków finansowych, w tym np. niższego oprocentowania kredytu, skrócenia lub uproszczenia procedur udzielania kredytów czy też obniżenia opłat i prowizji.

Ocena każdego klienta w BIK-u (tzw. scoring / wskaźnik BIK) przyjmuje wartość liczbową od 0 do 100. Im więcej mamy punktów, tym bardziej prawdopodobne, że będziemy w stanie, zdaniem tej instytucji, spłacać swoje zobowiązania w terminie. Jeśli chcemy sprawdzić swój scoring, możemy pobrać raport BIK.

Jak pobrać raport BIK i ile to kosztuje?

Raport BIK możemy pobrać ze strony internetowej www.bik.pl. Aby go otrzymać, musimy ponieść pewne koszty. Dostępne są obecnie 3 pakiety:

1. Klasyczny Raport BIK - 1 raport w cenie 49 zł, z naszą pełną historią kredytową. Sprawdzimy w nim, czy nie mamy opóźnień w spłatach i czy nikt nie wziął kredytu, podszywając się pod nas. Obliczymy dzięki niemu także szanse na kredyt lub pożyczkę.
2. Raport i Alerty BIK - w cenie 89 zł oprócz 1 raportu BIK na nasz temat otrzymamy dodatkowo, w ramach alertów, SMS, za każdym razem, gdy ktoś złoży wniosek o kredyt, podając nasze dane.
3. Pakiet BIK na rok - w cenie 129 zł otrzymamy aż 6 raportów BIK na nasz temat, a także otrzymamy dodatkowo, w ramach alertów, SMS, za każdym razem, gdy ktoś złoży wniosek o kredyt, podając nasze dane.

Istotne jest to, że aby skorzystać oferty BIK-u, musimy założyć konto na portalu BIK. Istnieją 2 metody rejestracji. Najszybsza z nich, to skorzystanie z aplikacji mObywatel. Możemy też wykonać przelew online na kwotę 1 zł ze swojego konta. Po sprawdzeniu naszych danych BIK wysyła e-mail z linkiem do aktywacji konta.

Czyszczenie BIK - czy to możliwe?

Sformułowanie „czyszczenie BIK”, które często wykorzystują różne firmy reklamujące się w internecie, sugeruje, że istnieje możliwość wykreślenia z baz danych niekorzystnych dla nas informacji o zobowiązaniach. W praktyce jest to jednak niemożliwe. Te kwestie reguluje bowiem prawo bankowe, zgodnie z którym BIK nie modyfikuje przekazywanych danych, a jest jedynie ich administratorem.

Dane BIK-u udostępniane są w momencie ubiegania się o kredyt lub pożyczkę. Już po ich udzieleniu dostarczane są natomiast dane na temat terminowości spłaty zobowiązań. Aktualizacja tych informacji odbywa się co najmniej raz w tygodniu, aż do spłaty kredytu. Co istotne, gdy spłacamy nasze zobowiązania w terminie, informacje na ten temat są niewidoczne dla instytucji finansowych sprawdzających nas w BIK-u, chyba że wyraziliśmy wcześniej zgodę na ich udostępnianie. Gdy jednak zdarzą nam się większe opóźnienia w spłacie (wynoszące ponad 60 dni, pod warunkiem, że minęło 30 dni od czasu, gdy zostaliśmy poinformowani o zamiarze przetwarzania informacji na temat tego kredytu), dane o tym fakcie będą przetwarzane bez naszej zgody nawet przez 5 lat. W wielu przypadkach uniemożliwi to zaciągnięcie kolejnego zobowiązania.

Tym, co możemy zrobić, żeby pozbyć się szkodliwych dla nas danych, jest złożenie wniosku o restrukturyzację kredytu lub pożyczki, co będzie odebrane jako chęć współpracy z instytucją, w której zaciągnęliśmy zobowiązanie. Istnieje także możliwość korekty nieprawdziwych lub nieaktualnych informacji. Wniosek w tej sprawie musimy wówczas złożyć w instytucji, która przekazała te dane do BIK-u.